Debriyaj (Kavrama) Nedir, Nasıl Çalışır, Görevi Nedir?

Debriyaj Nedir

Motorlu araçlardaki debriyajların esası sürtünmeye dayanır. Bu sürtünme; Diskli (Mekanik) debriyajlarda iki diskin birbirne sürtünmesiyle sağlandığı halde hidrolik debriyajlarda ise sürtünme ve direnme ile sağlanır.

Debriyaj; araç üzerinde motor ile vites kutusu arasına konmuş bir mekanizmadır. Herhangi bir milin dönme hareketini, aynı aynı doğrultada diğer bir mile geçirmek için debriyaj mekanizması kullanılır. Ancak bu mekanizma, miller dönerken bunları birbirinden ayıramaz veya birleştiremez. Halbuki araçlarda buna gerek vardır. Manuel araçlarda debriyajın çalıştırılması şöfer tarafında bulunan ve sol ayakla hareket ettirelen debriyaj pedalı ile sağlanır.

Diskli Debriyajın Parçaları

• Volan
• Balatalı Disk
• Debriyaj Yayları
• Bilyalı Yatak
• Debriyaj Pedalı Ayar Çubuğu
• Ayırma Parmağı
• Debriyaj Baskı Diski
• Baskı Diski Kapağı

Araçlarda debriyaj mekanizması, aktarma organlarını motora bağlayıp ayırmaya yarar. Sarsıntısız bir kavrama sağlamak ve çalışan parçalar üzerindeki darbe tesirini azaltmak için motor yükünün araca aktarımı sağlıklı olmalıdır. 

Debriyaj diskleri arasındaki temas şöför tarafından debriyaj pedalı ve bağlantılarla idare edilen kuvvetli debriyaj baskı yaylarının basıncı ile sağlanır. Haraket halinde bulunan bir motorlu aracın yol ve trafik şartlarına uygun olarak hızını değiştirmek veya gereken hıza uygun vites durumunu ayarlamak için debriyaj sistemi kullanılır. Motorlu bir aracı durdurmak istediğimizde de motordan vites kutusuna geçen motor gücünü kesmek ve fren yapmak içinde debriyaj mekanizması kullanılır.

Debriyajın (Kavramanın) Görevleri

• Motorun gücünü tekerleklere göndermek, kesmek veya ayırmak.
• Kalkışlarda aracın sarsıntısız ilk hareketini sağlamak.
• Vites değiştirmeyi sağlamak

Debriyaj Mekanizmasını kısaca özetlersek;

Debriyaj pedalına basıldığı zaman volan baskı diskinden ayrılır yani motorun haraketi vites kutusuna geçmez. Bu duruma debriyajın AYIRMA durumu denir.

Debriyaj pedalı bırakıldığı zaman volanın hareketi temasda bulunduğu balatalı diske ve dolayısıyla vites kutusuna geçer. Bu duruma KAVRAMA durumu denir.

Debriyaj Mekanizması 3 gruba ayrılır.

Motorla Beraber Dönen Parçalar

• Volan 
• Kavrama Kapağı
• Baskı Diski
• Baskı Parmakları
• Baskı Yayları

Döndürülen Parçalar

• Balatalı Disk
• Aramili

Komuta Parçaları

• Baskı Rulmanı ve Yayı
• Baskı Çatalı
• Debriyaj Pedalı
• Ayar Parmakları

Debriyaj sistemi ile ilgili sorularınızı konu altı yorum kısmından sorabilirsiniz. Kısa zamanda sorularınız cevaplanacaktır.